ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Παραμένουν τα σημάδια βανδαλισμού στο Λιοντάρι της Αμφίπολης

Την ώρα που το Λούβρο, το σημαντικότερο ίσως μουσείο στον κόσμο, ετοιμάζεται ν’ ανοίξει τις πόρτες του για να υποδεχθεί το κοινό προκειμένου να θαυμάσει τις ομορφιές της Μακεδονίας και της Αμφίπολης, κάποιοι ασυνείδητοι καταστρέφουν με σπρέι τα μνημεία. Όποιος περάσει από τον κόμβο που βρίσκεται το Λιοντάρι, θα δει τους «κανιβαλισμούς» από τα γκράφιτι επάνω στο μάρμαρο.

Την ώρα που το Λούβρο, το σημαντικότερο ίσως μουσείο στον κόσμο, ετοιμάζεται ν’ ανοίξει τις πόρτες του για να υποδεχθεί το κοινό προκειμένου να θαυμάσει τις ομορφιές της Μακεδονίας και της Αμφίπολης, κάποιοι ασυνείδητοι καταστρέφουν με σπρέι τα μνημεία. Όποιος περάσει από τον κόμβο που βρίσκεται το Λιοντάρι, θα δει τους «κανιβαλισμούς» από τα γκράφιτι επάνω στο μάρμαρο.

Της Αλκινόης Μοσχίδου
 
Την ώρα που το Λούβρο, το σημαντικότερο ίσως μουσείο στον κόσμο, ετοιμάζεται ν’ ανοίξει τις πόρτες του για να υποδεχθεί το κοινό προκειμένου να θαυμάσει τις ομορφιές της Μακεδονίας και της Αμφίπολης, κάποιοι ασυνείδητοι καταστρέφουν με σπρέι τα μνημεία. Όποιος περάσει από τον κόμβο που βρίσκεται το Λιοντάρι, θα δει τους «κανιβαλισμούς» από τα γκράφιτι επάνω στο μάρμαρο.

Όπως είναι γνωστό με μπογιά πράσινου χρώματος άγνωστοι έγραψαν συνθήματα στη βάση του αρχαιολογικού μνημείου. Από την ΚΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων έχουν ήδη ξεκινήσει δειλά-δειλά οι εργασίες αποκατάστασης, ενώ προανάκριση ενεργείται από το Αστυνομικό Τμήμα Νιγρίτας.

Η ιστορία του λέοντα Ο λέων της Αμφίπολης ανήκει στην επιτάφια πλαστική του 4ου αιώνα π.Χ. Η ιστορία της αποκάλυψής του ξεκινά στην περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων, όταν Έλληνες στρατιώτες της 7ης μεραρχίας του Ελληνικού στρατού σκάβοντας βρήκαν τα θεμέλια της βάσης του και κομμάτια από το σώμα του λιονταριού. Κατά το μήνα Αύγουστο 1916, Άγγλοι στρατιώτες της 8ης ταξιαρχίας της 27ης μεραρχίας του 16ου αγγλικού σώματος στρατού, που κατασκεύαζαν οχυρωματικά έργα στη γέφυρα της Αμφίπολης, βρήκαν τα μαρμάρινα κομμάτια του λιονταριού και προσπάθησαν να τα μεταφέρουν ως τη θά- λασσα για να τα φυγαδεύσουν στην Αγγλία. Μα η απόπειρά τους ματαιώθηκε από τους Βουλγάρους, που μόλις είχαν καταλάβει το Παγγαίο, και άρχισαν να τους βομβαρδίζουν.

Οι αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν στην περιοχή το 1922 αποκάλυψαν μια ορθογώνια βάση με πλευρά 10,20 μ., πάνω στην οποία το 1936 στήθηκε το μνημείο,

Το γιγαντιαίο αυτό άγαλμα επανασυναρμολογήθηκε από τα κομμάτια του, που βρέθηκαν στο Στρυμόνα και τοποθετήθηκε σε βάθρο πάνω στα αρχαία θεμέλια από πέτρες του 2ου π.Χ. αιώνα που ανασύρθηκαν επίσης από το Στρυμόνα, όπου κατά πάσα πιθανότητα είχαν χρησιμοποιηθεί στο μεσαίωνα σαν φράγμα.

Επιβλητικό μνημείο Είναι ένα επιβλητικότατο μαρμάρινο λιοντάρι, έχει ύψος 5,37 μ. και εικονίζεται καθιστό στα πίσω πόδια, σε στάση καθισμένου αίλουρου με όρθια τα μπροστινά του πόδια και υψώνει το μεγαλόπρεπο ανάστημα του λίγο έξω από τα Ν. Κερδύλια, στην εθνική οδό Θεσ/νίκης – Καβάλας. Το πρόσωπο του λιονταριού, που υπήρξε ανέκαθεν ιερό σύμβολο των Μακεδόνων, θα ήταν στραμμένο ασφαλώς κατά την πόλη της Αμφίπολης προς πέρα, εκφράζοντας έτσι πληρέστερα το σκοπό και το μεγαλείο της. Ο σκοπός της ανέγερσης Πολλές γνώμες έχουν διατυπωθεί για το σκοπό ή την αιτία της ανέγερσης του μνημείου.

Κατά τον καθηγητή Αρβανιτόπουλο, στήθηκε απ’ τον Άγνωνα με υπόδειξη του φίλου του Περικλή (κατά το 437-436 π.Χ), για να θυμίζει τους 10.000 νεκρούς που έπεσαν στη μάχη του Δραβήσκου για το μεγαλείο της Αθήνας. Είναι δηλ. επιτύμβιο “πολυάνδρειον” όπως και το λιοντάρι της Χαιρώνειας.Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι το μνημείο στήθηκε προς τιμήν του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα. Μετά τις ανασκαφές του 1937 ο καθηγητής της αρχαιολογίας Oscar Broneer υποστήριξε πως ο μαρμάρινος λέοντας στήθηκε προς τιμήν του Λαομέδοντος, γιου του Λαρίχου και έμπιστου φίλου και ναυάρχου του Μ. Αλεξάνδρου.

Σύμφωνα με την εκδοχή του καθηγητή Λαζαρίδη, είναι έργο του 4ου αιώνα π.Χ και δημιουργήθηκε προς τιμήν του Λεωσθένους, ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, από τη Μυτιλήνη. Ο Roger υποστήριξε την άποψη ότι το μνημείο στήθηκε προς τιμή του Νεάρχου, ναυάρχου του Μ. Αλεξάνδρου. Κατά μια άλλη εκδοχή, ο Λέων ανηγέρθη σαν συμβολικό μνημείο, που εξέφραζε τη μεγάλη δύναμη της πόλης, όπως συνέβη και με τους λέοντες της νήσου Δήλου.

Τέλος, σύμφωνα με τον Σερραίο ιστορικό Γ.Καφταντζή η δημιουργία του μνημείου συνδέεται με το θάνατο σημαντικού προσώπου ή με πολύνεκρη μάχη μεταξύ των Αμφιπολιτών και του Φιλίππου Β’ το 356 π.Χ.

Η καταστροφή του μνημείου Οι απόψεις των αρχαιολόγων για τη χρονολογία που συντελέσθη η καταστροφή του μνημείου διίστανται. Μία εκδοχή αναφέρει ότι καταστράφηκε από τους Ερούλους το 267 π.Χ.

Επίσης αναφορές γίνονται για το 365 από τους Βησιγότθους, το 1185 από τους Νορμανδούς, το 1204 από τους Λατίνους και το 1206 από τους Βούλγαρους. Το μνημείο όντας παρόχθιο, έπεσε εξ’ αιτίας διάβρωσης της βάσης του ή από σεισμό, φυλάγοντας ζηλότυπα το μυστικό του, ένα μυστικό που γεμίζει απορίες τους ερευνητές.