ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Να ζει κανείς ή να μη ζει;» στις Σέρρες, 30-31

Η Κάτια Δανδουλάκη είναι ένα σπάνιο κράμα έμφυτης κομψότητας και ανεπιτήδευτης ευγένειας. Ένας άνθρωπος ευθύς, με εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ και καταλυτική διάθεση αυτοσαρκασμού, που δεν διστάζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Η «Κυρία του ελληνικού θεάτρου», όπως πολλοί συνάδελφοι την αποκαλούν, αποδει­κνύει σε αυτή την εξομολογητική της συνέντευξη ότι το να είσαι απλά ο εαυτός σου είναι πολύ πιο απελευθερωτικό από οποιονδήποτε – τιμητικό – τίτλο. Βρεθήκαμε ένα ζεστό απόγευμα στο θέατρό της, στη στοά Μπρόντγουαιη, στη συμβολή των οδών Πατησίων και Αγίου Μελετίου, όπου και κάναμε την εξωτερική φωτογράφηση. Αφορ­μή για την κουβέντα μας, η θερινή περιοδεία της παράστασης που ανέβασε τον χει­μώνα, «Να ζει κανείς ή να μη ζει».

Η Κάτια Δανδουλάκη είναι ένα σπάνιο κράμα έμφυτης κομψότητας και ανεπιτήδευτης ευγένειας. Ένας άνθρωπος ευθύς, με εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ και καταλυτική διάθεση αυτοσαρκασμού, που δεν διστάζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Η «Κυρία του ελληνικού θεάτρου», όπως πολλοί συνάδελφοι την αποκαλούν, αποδει­κνύει σε αυτή την εξομολογητική της συνέντευξη ότι το να είσαι απλά ο εαυτός σου είναι πολύ πιο απελευθερωτικό από οποιονδήποτε – τιμητικό – τίτλο. Βρεθήκαμε ένα ζεστό απόγευμα στο θέατρό της, στη στοά Μπρόντγουαιη, στη συμβολή των οδών Πατησίων και Αγίου Μελετίου, όπου και κάναμε την εξωτερική φωτογράφηση. Αφορ­μή για την κουβέντα μας, η θερινή περιοδεία της παράστασης που ανέβασε τον χει­μώνα, «Να ζει κανείς ή να μη ζει».

Η Κάτια Δανδουλάκη είναι ένα σπάνιο κράμα έμφυτης κομψότητας και ανεπιτήδευτης ευγένειας. Ένας άνθρωπος ευθύς, με εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ και καταλυτική διάθεση αυτοσαρκασμού, που δεν διστάζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Η «Κυρία του ελληνικού θεάτρου», όπως πολλοί συνάδελφοι την αποκαλούν, αποδει­κνύει σε αυτή την εξομολογητική της συνέντευξη ότι το να είσαι απλά ο εαυτός σου είναι πολύ πιο απελευθερωτικό από οποιονδήποτε – τιμητικό – τίτλο. Βρεθήκαμε ένα ζεστό απόγευμα στο θέατρό της, στη στοά Μπρόντγουαιη, στη συμβολή των οδών Πατησίων και Αγίου Μελετίου, όπου και κάναμε την εξωτερική φωτογράφηση. Αφορ­μή για την κουβέντα μας, η θερινή περιοδεία της παράστασης που ανέβασε τον χει­μώνα, «Να ζει κανείς ή να μη ζει».

Τι είναι καλύτερο; Να ψευτοζεί κανείς συμβατικά ή να τολμά να ακούει τις ανάγκες του, ακόμα και κόντρα σε κάποιες κοινωνικές επιταγές;

Αλίμονο αν δεν τολμάμε να ακούμε τις ανάγκες μας! Δεν θα συμβιβαζόμουν με μια ψευτοζωή ή μια ζωή μες στη μιζέρια. Αισθάνομαι πραγματικά ευγνώμων, γιατί έχω ζήσει μια πολύ γεμάτη ζωή. Με ανεκτίμητες ευτυχισμένες στιγμές, δημιουργικότητα, χαρά και πολλή αγάπη, αλλά και με πολλές επικίνδυνες στιγμές, μεγάλης αποτυχίας, λύπης και αγωνίας. Δεν μου έχει αφήσει κανένα απωθημένο. Είμαι χορτάτος άνθρω­πος. Και το χρωστάω σε πολλά πράγματα: στο ότι μεγάλωσα με πάρα πολλή αγάπη. Στον τρόπο που διεκδίκησα αργότερα την αγάπη - των φιλενάδων μου, των φίλων μου, των δασκάλων μου, του ανθρώπου της ζωής μου. Αλλά και στον τρόπο που μου προσφέρθηκε απλόχερα η αγάπη.

Αυτή η «ασπίδα» αγάπης ενδεχομένως σας προφύλαξε και από κάποια αρνητικά σχό­λια, μια και η δουλειά σας είναι συνυφασμένη με τη δημόσια έκθεση;

Ποτέ δεν έκρυψα αυτό που είμαι. Παράλληλα, ενώ η επαγγελματική μου ζωή ήταν πάντα εκτεθειμένη σε άπλετο φως, δεν εξέθεσα την προσωπική μου στα φώτα. Κι αυτό ήταν απόλυτα σεβαστό και από τον κόσμο. Βεβαίως, κάποιες φορές γράφτη­καν και ασυναρτησίες και παραλογισμοί και κακίες, αλλά δεν έδωσα σημασία ή συ­νέχεια. Οπότε, είναι σαν να μη γράφτηκαν, και τελικά, σαν να μην με αφορούσαν. Θα πάθαινα κακό αν καταγινόμουν με αυτά και έχανα χρόνο από τα πολύ πιο σημαντικά που είχα βάλει στόχο. Για μένα, ένα ήταν το θέμα μου: να μην κοροϊδέψω τον κόσμο, τον εαυτό μου, τους συναδέλφους. Ήμουν ειλικρινής και με απόλυτη πίστη σε ό,τι κι αν έκανα, είτε soap opera ή καθημερινή σειρά στην τηλεόραση, είτε δράμα ή κωμω­δία στο θέατρο. Κακό θα έκανα στον εαυτό μου αν καταπιανόμουν, για παράδειγμα, με τραγωδία, και το έκανα ελεεινά ή με δήθεν σοβαρό τρόπο.

Κι ενώ βρεθήκατε σε πολλές τηλεοπτικές επιτυχίες, δεν αναλωθήκατε στη φούσκα του lifestyle.

Όχι, γιατί πλήττω με το lifestyle. Αν μου έκανε κέφι - έτσι όπως είναι ο χαρακτήρας μου -, θα το έκανα και αυτό. Όμως, δεν είμαι άνθρωπος που θα ντυθεί, θα βαφτεί, θα βάλει το τακούνι και θα πάει σε κάτι επίσημο. Υποφέρω! Ακόμα και όταν πηγαίνω στις πρεμιέρες των αγαπη μένων μου ανθρώπων, θα προτιμούσα πολύ περισσότερο να τους απολαύσω σε μια καθημερινή, κανονική παράσταση. Η ζωή είναι οι απλές, καθημερινές, ήρεμες στιγμές μας.

Ο τίτλος της παράστασής σας αποτελείται από ένα δίλημμα, μία κατάφαση και μία άρνηση. Ποια η μεγαλύτερή σας κατάφαση και άρνηση στη ζωή σας;

Μεγάλη κατάφαση στη ζωή ήταν ότι επέλεξα από πολύ μικρή έναν δρόμο που ήξερα ότι θα μου δημιουργήσει τεράστιες δυσκολίες και χρέη - τον δρόμο της θε­ατρικής παραγωγού. Αυτό ήταν ένα τεράστιο ρίσκο, που ουσιαστικά ανατρέπει την εικόνα του συντηρητικού ανθρώπου, που πολύς κόσμος έχει για μένα. Αλλά πιο... μη συντηρητική ζωή δεν θα μπορούσα να έχω ζήσει, και επαγγελματικά και σε προσω­πικό επίπεδο, αφού με τον άνθρωπο της ζωής μου, από τα τριάντα δύο χρόνια που ήμαστε μαζί, ζούσαμε τα είκοσι χώρια. Όλη μου η ζωή είναι ένα σύνολο ακραίων επι­λογών. Και δεν έχω μετανιώσει για καμία. Τα μεγάλα μου «όχι» τα είπα όταν ένιωσα ότι θα περιοριστεί η ελευθερία μου. Εκεί δεν σηκώνω μύγα στο σπαθί μου. Επίσης, δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα από συμφέρον, ούτε γάμους ούτε φιλίες. Η ζωή είναι υπέροχη για να τη θολώνουμε με μικρά πράγματα.

Στη μητρότητα είπατε «όχι» ή απλώς δεν προέκυψε;

Επειδή είμαι άνθρωπος που κυνήγησα πολύ τα «θέλω» μου, αν ήθελα να κάνω πραγ­ματικά ένα παιδί, θα το είχα κάνει. Αλλά τον καιρό που με απασχολούσε το θέμα της μητρότητας, ζούσα με έναν άνθρωπο ο οποίος εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσε να επωμιστεί τέτοια ευθύνη, δεδομένου ότι η οικογενειακή του κατάσταση δεν του το επέτρεπε επ’ ουδενί. Μετά πάλι, όταν οι συνθήκες ήταν καλύτερες και πια μέναμε μαζί, απλώς δεν έτυχε. Είχε χαθεί μάλλον το κρίσιμο σημείο συντονισμού επιθυμίας και πραγμάτωσής της.

Λείπει σήμερα από τη ζωή σας ένα παιδί;

Όχι, καθόλου. Χαίρομαι τα παιδιά των άλλων και περνάω ωραία μαζί τους όπως και αυτά μαζί μου.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων εκλογών, κάποιοι συνάδελφοί σας είτε πολιτεύτηκαν είτε βγήκαν ανοιχτά και υποστήριξαν κάποιο κόμμα. Εσείς θα προβαίνατε σε μια τέτοια πράξη;

Δεν είμαι άνθρωπος που θα ανήκε σε κάποιο κόμμα, δεν συντάσσομαι εύκολα, γιατί θέλω να έχω την ελευθερία να μιλάω και να διαφωνώ. Είμαι απολύτως πολιτικοποι­ημένη αλλά καθόλου κομματικοποιημένη. Με θυμώνει, για παράδειγμα, η παντελής έλλειψη κάθαρσης. Όπως και το ότι όλη αυτή η ασυναρτησία που ζούμε τώρα ενέχει και μια κουταμάρα. Βλέπω να λέγονται κουτά πράγματα και να αντιμετωπίζονται ως μεγαλειώδη. Ή αυτονόητα πράγματα που ξαφνικά αντιμετωπίζονται ως μεγάλες αλήθειες της ζωής και της φιλοσοφίας. Ξεχάσαμε την ουσία του αυτονόητου, άρα επιστρέφουμε πάλι στο «Α» της αλφαβήτου.

Γυναίκα, θιασάρχης, εν καιρώ κρίσης. Τι βγάζει η εξίσωση;

Ότι είμαστε για να μας κλείσουν σε κάποιο άσυλο γιατί δεν πάμε καλά. Πάντα οι καλ­λιτέχνες ζούσαμε μες στο ρίσκο. Καμένοι άνθρωποι είμαστε. Ποτέ δεν θα δείτε καλ­λιτέχνη να είναι ζάπλουτος. Όμως, μπορείς να νιώσεις πολύ ελεύθερος μέσα σε αυτό τον κίνδυνο. Και να σου πω κάτι; Δεν φοβάμαι. Νιώθω ελεύθερη και ήρεμη, παρόλο που αισθάνομαι μεγάλη ορφάνια - αν εξαιρέσω κάποιους, ελάχιστους, εκλεκτούς φίλους και συναδέλφους - γιατί έχω χάσει πολλούς δικούς μου ανθρώπους. Επίσης, νιώθω παντελή έλλειψη αναφοράς - όλα μου τα «πιστεύω», όλες μου οι αρχές δεν έχουν πού να «ακουμπήσουν». Και πάλι, όμως, παρόλο που έχω απόλυτη συναίσθη­ση της τραγικής πραγματικότητας, δεν νιώθω κανένα μεγάλο άγχος, καμία μαυρίλα. Ένα περίεργο συναίσθημα. Ίσως ωρίμασα. Αλλά και τι να φοβηθώ; Μη δεν έχω να φάω; Κάποιος θα βρεθεί να μου δώσει ένα πιάτο φαΐ.

Ίσως αυτή η θετική στάση ζωής να σας οδήγησε και στην κωμωδία, η οποία, κατά γενι­κή ομολογία, σας πάει πολύ.

Μα, ναι, γιατί αυτό είμαι μέσα μου. Έτσι είναι η Κάτια. Αυτή είναι η διάθεσή μου. Το άλλο, το σοβαρό προφίλ, «αυτό που αποπνέει αισθητικά η Κάτια» και «σύμφωνα με το οποίο πρέπει να κάνει πολύ συγκεκριμένα πράγματα», αυτό δηλαδή που πιστεύει ο κόσμος, δεν έχεις ιδέα πόσο με ζορίζει. Πάντως, εδώ πρέπει να πούμε ότι το γέλιο βγαίνει πάντα μέσα από μεγάλη κατάθλιψη. Οι περισσότεροι κωμικοί στον κόσμο, αν όχι όλοι, είναι καταθλιπτικοί άνθρωποι.

Εσάς τι σας κάνει να διατηρείτε το χαμόγελό σας σήμερα;

Το ότι σιχαίνομαι τη μουρτζουφλιά. Δεν μπορώ τους ανθρώπους που είναι συνεχώς τα…. τρία κακά της μοίρας τους. Αντιθέτως, μου φτιάχνει τη διάθεση το να βγω με φίλους το βράδυ σε ένα ταβερνάκι, να πούμε δυο σαχλαμάρες και να περάσει ευ­χάριστα η ώρα. Επίσης, με κάνει να αισιοδοξώ το καθαρό πρόσωπο μιας 1 5χρονης κοπέλας από μια πόλη της Ελλάδας, η οποία πήρε το παγκόσμιο μετάλλιο της φιλο­σοφίας. Αυτά τα νέα παιδιά, που μέσα από τόσο δύσκολες συγκυρίες, λένε «εμείς θα φτιάξουμε τώρα τον δικό μας κόσμο».

INFO: «Να ζει κανείς ή να μη ζει;» των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου. Περιοδεία: 9-11/8 Ηράκλειο, 12/8 Άγιος Νικόλαος Κρήτης, 17/8 Τρίπολη, 19/8 Δρά­μα, 20/8 Βέροια, 21 -22/8 Θεσσαλονίκη-Θέατρο Δάσους, 23/8 Κομοτηνή, 24-25/8 Αλεξανδρούπολη, 27-28/8 Ξάνθη, 29/8 Σέρρες, 30-31 /8 Τρίκαλα, 2/9 Έδεσσα, 3/9 Γιαννιτσά, 5/9 Νίκαια, 6/9 Μαρούσι, 7/9 Χαλκίδα, 8/9 Γαλάτσι, 10/9 Βριλήσσια, 13/9 Κορυδαλλός.