ΣΗΜΕΙΑ ΑΙΧΜΗΣ

Aντιστασιακές ενέργειες στο Νομό Σερρών που βάφτηκαν με αίμα Η δράση του Μακεδονικού γραφείου τα μέλη του οποίου δολοφονήθηκαν στις 6/10/1941, στην Παλαιοκώμη Σερρών

Σημαντικές στιγμές από τη δράση του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, τα μέλη του οποίου δολοφονήθηκαν στις 6/10/1941, στην Παλαιοκώμη Σερρών, παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση που οργάνωσε η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. , στην εκδήλωση που έγινε στην πλατεία του Ροδολίβους Σερρών.  Επιμελεια:Διαμάντω Φραγγεδάκη

Σημαντικές στιγμές από τη δράση του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, τα μέλη του οποίου δολοφονήθηκαν στις 6/10/1941, στην Παλαιοκώμη Σερρών, παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση που οργάνωσε η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. , στην εκδήλωση που έγινε στην πλατεία του Ροδολίβους Σερρών.  Επιμελεια:Διαμάντω Φραγγεδάκη

Σημαντικές στιγμές από τη δράση του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ, τα μέλη του οποίου δολοφονήθηκαν στις 6/10/1941, στην Παλαιοκώμη Σερρών, παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση που οργάνωσε η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. Παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του Ζήση Λυμπερίδη, Γραμματέα της Επιτροπής Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ και μέλους της Γραμματείας της ΚΕ του Κόμματος, στην εκδήλωση που έγινε στην πλατεία του Ροδολίβους Σερρών.

         Επιμελεια:Διαμάντω Φραγγεδάκη

«Εβδομήντα χρόνια μετά, είμαστε εδώ για να αποδώσουμε τιμή στον Παρασκευά Μπάρμπα, Γραμματέα του ΓΠ Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης (ψευδώνυμο Δράκος, ναυτικός από το Βόλο), στον Αποστόλη Τζανή, μέλος του ΓΠ Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης (ψευδώνυμο Κωστάκης, δάσκαλος από το χωριό Κλινές του Νομού Φλώρινας), στον Μωυσή Πασχαλίδη, οργανωτικό της ΟΚΝΕ (ψευδώνυμο Γρηγόρης, αγρότης από το γειτονικό χωριό Αμφίπολη), στα αδέλφια Αραμπατζή και Λάμπρο Μαζαράκη, μέλη του ΓΠ Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης (από το χωριό Ηλιοκώμη).
Για να δημιουργηθεί η ΕΑΜική Αντίσταση και αργότερα ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας, το ΚΚΕ προσέφερε, όπως σε όλη την Ελλάδα και εδώ στην Ανατολική Μακεδονία, στις Σέρρες, στην περιοχή του Παγγαίου, τα καλύτερα παιδιά του.

Σύμφωνα με την απόφαση εκείνη, το σημαντικότερο τμήμα, με επικεφαλής τον Απόστολο Τζανή, που ορίσθηκε νέος γραμματέας του, και μέλη τον αθλητή Σίμο Κερασίδη από την Τούμπα Θεσσαλονίκης, υπεύθυνο του μηχανισμού, της ΟΚΝΕ και της ένοπλης δράσης, που δολοφονήθηκε στις 10 Απρίλη του 1943 από τη συμμορία του συνεργάτη των Γερμανών Μιχάλ Αγά στα Ιμερα της Κοζάνης μαζί με άλλους 7 συντρόφους του, τον Παντελή Τσέγα από τη Χαλκιδική, τον Βασίλη Τσουκαλίδη από την Κοζάνη και τον Μωυσή Πασχαλίδη από την Αμφίπολη, έπρεπε να μεταφερθεί και να εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη, ενώ για τα υπόλοιπα στελέχη, καθορίστηκε να παραμείνουν στις Σέρρες, με επικεφαλής τον Παρασκευά Δράκο, ως γραμματέα κλιμακίου του Μακεδονικού Γραφείου για την Ανατολική Μακεδονία.
Τις επόμενες μέρες, με την κατάρρευση του μετώπου και την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους επιδρομείς, το Μακεδονικό Γραφείο (ΜΓ) δίνει στα μέλη και τις επιρροές του Κόμματος οδηγία για τη συγκέντρωση του οπλισμού που άφηναν πίσω τους οι υποχωρούντες Ελληνες στρατιώτες. Το καθήκον αυτό το ανέλαβε το μέλος του ΜΓ Μωυσής Πασχαλίδης από την Αμφίπολη.
Το κλιμάκιο Ανατολικής Μακεδονίας του Μακεδονικού Γραφείου, που παρέμεινε στις Σέρρες, άρχισε κι αυτό να αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα και με προκηρύξεις, που συχνά κυκλοφορούσε, προσπαθούσε να ενημερώσει τον πληθυσμό και να τονώσει το ηθικό του, καλώντας ταυτόχρονα σε αντίσταση κατά των Βουλγάρων κατακτητών.
Παράλληλα, ενεργοποιήθηκε το μυστικό τυπογραφείο, που βρισκόταν στο υπόγειο του σπιτιού των αδελφών Χρυσόστομου και Κώστα Κουτουρούση, στη Μυρίνη. Εκεί, άρχισε να εκτυπώνεται μυστικά η εφημερίδα “Λευτεριά”, που ήταν δισέλιδη, εκδιδόταν σε 200 αντίτυπα και χέρι με χέρι κυκλοφορούσε στο Νομό Σερρών και σε όλη την Ανατολική Μακεδονία.
Πολύ γρήγορα, από τις αρχές ακόμη της Κατοχής, σημειώθηκαν στο Νομό Σερρών αυθόρμητες αντιστασιακές ενέργειες, πολλές φορές και ένοπλες. Αυτό οφειλόταν αφενός στη σκληρότητα και βαρβαρότητα της βουλγαρικής κατοχής αλλά και στην ύπαρξη Οργανώσεων του ΚΚΕ που είχαν παραμείνει αλώβητες στη δικτατορία Μεταξά.

Οι πρώτες ομάδες
 αντίστασης

Μία από τις πρώτες ομάδες αντίστασης, και μάλιστα ένοπλη, σχηματίστηκε το Μάη 1941 στο Νέο Σκοπό Σερρών, από νέους, που ο καθένας τους είχε κρυμμένο όπλο και πυρομαχικά.
Αλλη ομάδα δρούσε από τις πρώτες μέρες της Κατοχής μεταξύ των χωριών Προβατά, Μονοκκλησιά και Κουμαριά και αποτελούνταν από τον Γιάννη Χουρμά, που μόλις είχε επιστρέψει από τη Φολέγανδρο όπου ήταν εξόριστος, κι επίσης τον Ευριπίδη Βαβαλή και τον Ηλία Ματσούκα. Οι τρεις νέοι, οπλισμένοι με αυτόματα και χειροβομβίδες, χτύπησαν στις 25 Ιούνη 1941 το βουλγαρικό φυλάκιο του Στρυμόνα μεταξύ Μονοκκλησιάς και Κουμαριάς.
Εκείνο το διάστημα και πιο συγκεκριμένα στις 19 Μάη 1941, στη στρούγκα του Παπούλια, που βρισκόταν στη νοτιοδυτική πλευρά του Παγγαίου, πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική συγκέντρωση της πρώτης ανταρτικής ομάδας που εμφανίστηκε σε όλη τη χώρα, και η οποία αποτελούνταν από εννέα αντάρτες, με επικεφαλής τον Κώστα Παπακωνσταντίνου. Δύο μέρες αργότερα, στις 21 Μάη 1941, εμφανίστηκε στην περιοχή του μοναστηριού της Εικοσιφοίνισσας η ομάδα του Κώστα Τέτσικα από το Ροδολίβος.
Στην άλλη πλευρά του Νομού Σερρών, στο Σιδηρόκαστρο, δύο τολμηροί νέοι, ο Στέργιος Λεβέντης και ο Σταμάτης Χιώτης, άρχισαν λίγο μετά την εισβολή των κατακτητών να τυπώνουν μυστικά και να κυκλοφορούν πολυγραφημένο δελτίο ειδήσεων με τίτλο “Ελεύθερος Λαός”.Η εξέγερση της Δράμας ήταν το πρώτο στην Ελλάδα και το δεύτερο στην Ευρώπη οργανωμένο αντιστασιακό κίνημα κατά του Αξονα.Πολύ νωρίς, τον Ιούλη του 1941, η “Ελευθερία” αποφασίζει να δημιουργήσει στο γερμανοκρατούμενο τμήμα της Μακεδονίας, και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή της Νιγρίτας, την ανταρτοομάδα “Οδυσσέας Ανδρούτσος”, με αρχηγό αρχικά τον έφεδρο λοχία Στέργιο Μουδιώτη από την Ευκαρπία και στη συνέχεια τον δάσκαλο Θανάση Γκένιο, με το ψευδώνυμο “Λασσάνης”, από την Ηράκλεια.

Τα αντίποινα

Από το πρωί της 29ης του Σεπτέμβρη, τα βουλγαρικά αντίποινα ήταν σκληρά, τόσο στην πόλη όσο και σε πολλά χωριά του Νομού της Δράμας, αλλά και στις πρωτεύουσες και σε χωριά των Ν. Σερρών και Καβάλας. Στην πόλη της Δράμας πραγματοποιήθηκαν συλλήψεις αμάχων, δολοφονίες στους δρόμους, βασανισμοί σε αστυνομικά τμήματα και σε στρατώνες, αλλά και μαζικές εκτελέσεις. Συνολικά, τα καταγεγραμμένα θύματα από τις σφαγές των Βουλγάρων ήταν 2.140 (1.547 στο Ν. Δράμας, 483 στο Ν. Σερρών και 110 στο Ν. Καβάλας). Επίσης, από την 29η του Σεπτέμβρη, οι Βούλγαροι άρχισαν την καταδίωξη των ανταρτών και την καταστολή της εξέγερσης, πραγματοποίησαν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και διέλυσαν τις αντάρτικες ομάδες στο Παγγαίο και στο Τσαλ Νταγ.
Τα μέλη του Μακεδονικού Γραφείου Παρασκευάς Δράκος (Μπάρμπας), Απόστολος Τζανής (Κωστάκης), Μωυσής Πασχαλίδης (Γρηγόρης) και Λάμπρος Μαζαράκης σκοτώθηκαν έξω από την Παλαιοκώμη στις 6 του Οκτώβρη 1941, κατευθυνόμενοι προς τον Στρυμόνα. Ο Παντελής Χαμαλίδης (Αλέκος) με τρεις συντρόφους του σκοτώθηκε στις 20 του Μάη 1942 στο Παραλίμνιο Σερρών».